Toen mijn dochter liet vallen dat ze (achter de schermen – ze is grimeur) bij de musical “Was getekend, Annie M.G. Schmidt” ging werken, riep ik spontaan: “Daar wil ik heel graag heen!”
In de loop van de jaren heb ik heel producties gezien waaraan zij heeft meegewerkt. Om eerlijk te zijn (dat weet ze, hoor) ging ik er meestal naar toe met het gevoel van “ik hou eigenlijk niet echt van musicals, maar ik vind het leuk om te zien waar mijn dochter werkt”. Toch waren Woef Side Story (die draait nu overigens weer), Soldaat van Oranje (draait nog steeds) en De Tweeling echt enorm de moeite waard.
Maar Annie M.G. Schmidt… tja, dat is iets anders. Daar wilde ik dus echt graag heen.
Waarom? Ik had willen schrijven: “Wie is er niet mee opgegroeid?” Maar toen meldde echtgenoot dat hij haar kinderboeken niet of nauwelijks kent en zeker niet uit zijn jeugd. Hij kende haar daarentegen van alles wat ze voor televisie geschreven heeft en dat is bij mij allemaal vrij vaag.
Ik ken haar dus vooral als het creatieve brein achter Jip en Janneke, Pluk van de Petteflet, Ibbeltje, Minoes, Floddertje en Abeltje. Abeltje heb ik als kind tientallen keren van de bibliotheek geleend (vraag me niet waarom ik het boek niet bezat, ik heb geen idee), de andere boeken herinner ik me vooral van het voorlezen aan mijn eigen kinderen, maar las ik als kind ook. Ik weet nog dat ik het zo zonde van Aagje Helderders mooie roze jurkje vond toen ze eindelijk een keer echt ging spelen. Niet dat ik haar dat niet gunde, ik klom zelf ook in bomen en was zelden schoon, maar ik droeg dan ook niet van die mooie jurkjes.
Och, en Otje… Dat keken de dochters en ik op televisie en we zingen hier nog regelmatig: “De computer doet het niet, hij doet alleen delete, delete” (maar ik weet niet of die tekst van haar was, eigenlijk).
Aan haar versjes heb ik ook goede herinneringen, vooral aan “Ik ben lekker stout”, voorgedragen door mijn neefje dat destijds heel toepasselijk niet bepaald een toonbeeld van braafheid was. En natuurlijk Beertje Pippeloentje, zonder das en zonder schoentje. En… nou ja, het is duidelijk. De kinderschrijfster Annie M.G. Schmidt maakt een groot deel uit van mijn jeugd en die van mijn dochters.
Haar werk voor volwassenen kende ik niet zo goed. Ooit had ik een boekje met columns van haar hand waar ik wel erg van genoten heb, maar ik heb het niet meer en ik kan me niet meer herinneren hoe dat heette. Ja Zuster, Nee zuster en de familie Doorsnee zijn van voor mijn tijd en ik heb niet zo heel veel meegekregen van haar andere producties. Maar ik weet nu dat er toch heel wat liedjes en teksten zijn die ik wel kende, maar waarvan ik niet wist dat ze van haar waren.
Mijn dochter kreeg vrijkaartjes voor de premiere en dus zaten wij zondag 24 september tussen bekende en onbekende nederlanders in het Delamartheater. We hadden een enorm drukke week achter de rug (we zijn bezig met twee verhuizingen in de familie – niet de onze, maar wel met hulp van ons) en schoven dus in galakleding (nou ja, het zat er dicht genoeg bij), maar met spierpijn van het sjouwen op de gelukkig comfortabele stoelen. En beleefden een paar heerlijke uren.
via de website van Stage Entertainment)
De musical is gebaseerd op de biografie “Anna” van Annejet van der Zijl en vertelt het verhaal over het leven van Annie.
Annie’s zoon Flip (William Spaaij) vindt op zolder een koffertje met brieven. Als hij zich vertwijfeld afvraagt wat hij met de inhoud aan moet, duikt Annie zelf (Simone Kleinsma) op om met hem te praten. In het begin ontwijkt ze Flips vragen, maar langzaam krijg je een heel duidelijk inzicht in haar roerige leven. Van haar jeugd (“Mijn vader hield van me, mijn moeder hield van me. En toch was ik doodongelukkig”) tot haar relatie met een getrouwde man en haar verdriet over zijn dood.
Simone speelt een duidelijk herkenbare oudere Annie, maar daarnaast huppelt er nog een kleine Annie (afwisselend gespeeld door acht meisjes) rond en komt er ook regelmatig een jonge Annie (gespeeld door Jeske van de Staak) tevoorschijn. De drie Annies praten regelmatig met elkaar en met Flip. Dat klinkt verwarrend, maar het komt heel natuurlijk over. Het voegt zelfs echt iets toe aan het hele verhaal, omdat ze alledrie een ander deel van de persoonlijkheid van Annie M.G. Schmidt vertegenwoordigen.
Ik vond het mooi om inzicht te krijgen in hoe Annie werd gevormd als mens en schrijfster, maar het is geen zwaar, biografisch toneelstuk. Het is vooral een echte onderhoudende musical. In de hele voorstelling zitten tientallen liedjes en versjes van Annie M.G. Schmidt verwerkt, waarvan sommige nieuw voor me waren (Laatste dans en Sorry dat ik besta – helaas beiden nog steeds zo actueel) en sommige een feest van herkenning (Vluchten kan niet meer – blijft prachtig, ik wist niet dat zij dat had geschreven en Margootje). Er wordt enorm veel gerefereerd aan haar bekendste figuren (o.a. Pluk en Abeltje). Jip en Janneke hebben hun eigen hilarische scene, waarin stiekem een heel belangrijke boodschap zit.
Eén van mijn favoriete quotes (want die vraag krijgt iedere schrijver, ik dus ook) is deze (niet letterlijk – dit is hoe ik het onthouden heb):
“Dan vragen ze: ‘is alles wat u schrijft autobiografisch?’
Zeg ik: ‘Tuurlijk. Ik rijd alle dagen rond in een klein rood kraanwagentje en eigenlijk ben ik een poes.’ “
Annie blijft volhouden dat ze alles verzint en niets op haar eigen leven gebaseerd is, maar in de voorstelling wordt het steeds duidelijker dat ze wel veel van de gebeurtenissen in haar eigen leven verwerkt door verhaaltjes te schrijven. Haar voortdurende verlangen naar échte vrijheid en haar opstandigheid tegenover de gevestigde orde is dan ook duidelijk terug te zien in bijna al haar boeken en liedjes.
Ik ben geen theaterrecensent, maar ik vond Simone kleinsma geweldig. Natuurlijk weten we allemaal dat ze een vakvrouw is en dat bewees ze in deze voorstelling weer. Maar ook de andere spelers waren heel erg goed. Alles klopte gewoon, de timing, de stemmen, de emoties. Ik was na afloop echt enorm onder de indruk. Echtgenoot en ik willen het zelfs allebei graag nog een keer zien.
Wat ons betreft is deze voorstelling dus zeker een aanrader.
Meer informatie, het speelschema en verkoop van kaartjes vind je hier.
(p.s. deze blogpost is niet gesponsord, ik deel dit omdat ik oprecht enthousiast ben).
= kleine vergoeding voor mij als je via die link bestelt, geen extra kosten voor jou)
Welkom! 😉
Niet zeuren kwam er ook in voor. Als je veel van Annie (en haar teksten) houdt is deze musical echt een aanrader.
Vandaag voor het eerst op je blog omdat ik die in leeslijst zag staan en veel van Annie hou. Het de La Mar ken ik goed, heb er musicals van haar gezien en in Carré de grote met o.a. Jenny Arean, Mary Dresselhuis en Conny Stuart en kan me ze nog heel goed herinneren, vele liedjes ken ik uit mijn hoofd en zing regelmatig Niet zeuren.
Lejuk je recentie te lezen.